Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Blog,  Polska,  Świętokrzyskie

Klasztor cystersów w Jędrzejowie warto zobaczyć

W Jędrzejowie zatrzymaliśmy się w drodze do Krakowa. Lubimy czasem znaleźć sobie jakieś miejsce i zrobić tam przerwę w podróży. Ja, niestety, nie lubię się zatrzymywać i najchętniej pokonałabym całą trasę na jeden raz. Znalezienie jakiegoś celu po drodze jest więc dla mnie świetnym pomysłem. Tym razem odwiedziliśmy klasztor cystersów w Jędrzejowie.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie – jak tu dotrzeć

Klasztor znajduje na skraju miejscowości, a czasy, kiedy droga do Krakowa przebiegała przez sam środek Jędrzejowa, odeszły do historii. Najpierw trzeba więc zjechać do miasta, a następnie śledzić znaki, które prowadzą do klasztoru. Można też oczywiście skorzystać z nawigacji. Przed klasztorem znajduje się dość rozległy parking. Trochę nas zdziwiło, że pokrywał go lód. Choćby ze względu na starsze osoby, mogliby zakonnicy zadbać, aby nie było ślisko. Udało nam się wysiąść  z samochodu i dojść na miejsce bez upadku.

Od strony parkingu kościół i klasztor prezentują się naprawdę dobrze. Widok pięknego barokowego kościoła upewnił nas, że dobrym pomysłem było zatrzymanie się w Jędrzejowie.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Klasztor widok od strony parkingu, ale już za bramą

Klasztor cystersów w Jędrzejowie – trochę historii

Niegdyś wieś, w którym znajduje się klasztor nazywała się Brzeźnica i właśnie tu osiedlił cystersów sprowadzonych z Burgundii arcybiskup gnieźnieński. Pierwsi mnisi z opatem Mikołajem przybyli w te strony po roku 1147.  Otrzymali wieś wraz z kościołem, który był prawdopodobnie pod wezwaniem świętego Andrzeja i stąd wzięła się nazwa Jędrzejów.

Dzięki licznym nadaniom finansowym mnichom powodziło się całkiem dobrze, szybko wiec postanowili klasztor. Najpierw wybudowano trójnawową bazylikę. W 1271 roku Jędrzejów otrzymał prawa miejskie.  Na początku XVI wieku opactwo w Jędrzejowie należało do najbogatszych w Polsce. Słynęło też z dobrze wykształconych zakonników. Pod koniec XVI stulecia sytuacja zakonu uległa pogorszeniu z powodu wprowadzenia komendy, czyli nadawania przez króla tytułu opata osobom spoza zakonu. W taki sposób mianowani opaci dbali jedynie o własny interes, grabiąc przy okazji własność zakonników.

Z tego powodu w 1627 roku w Jędrzejowie doszło do buntu i po śmierci komendarza Aleksandra Denhofa, mnisi sami wybrali nowego opata.

Po pożarze w 1725 klasztor został dokładnie przebudowany, z tego czasu pochodzi jego barokowy wygląd. W 1819 roku car Aleksander zdecydował o skasowaniu opactwa. Cystersi powrócili do Jędrzejowa po II wojnie, a opactwo działa tu dopiero od 1989 roku.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Kościół posiada dwie wspaniałe wieże

Klasztor cystersów w Jędrzejowie – Wincenty Kadłubek

Z opactwem związany jest kronikarz Polski błogosławiony Wincenty Kadłubek. Urodził się około 1150 roku niedaleko Opatowa. Studiował nauki wyzwolone oraz prawo w Paryżu i Bolonii. Po powrocie do Polski został kapelanem księcia Kazimierza Sprawiedliwego. Na jego dworze podjął się napisania kroniki Polski. Znajomość z Leszkiem Białym zadecydowała o poparciu kandydatury Kadłubka na biskupa krakowskiego.

W wieku 68 lat Kadłubek zrezygnował z tej zaszczytnej funkcji, ku niezadowoleniu swego protektora. Udał się na piechotę do klasztoru w Jędrzejowie i tu zamieszkał. W swojej celi pracował nad kolejnym tomem kroniki. Zmarł w klasztorze w 1223 roku. A zaraz potem narodził się kult Wincentego Kadłubka.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie – zwiedzanie

Najpierw obejrzeliśmy kościół z zewnątrz. Zwróciliśmy uwagę na podpisy pozostawione przez wandali sprzed wieku. Zostawili oni na kościelnym murze swoje podpisy. Jeden z nich nazywał się Duda i mamy nadzieję, że nie był spokrewniony z obecnym prezydentem.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Napis na murze kościoła

Kościół na zewnątrz nie został odnowiony i według nas jest to jego zaleta. Bardzo ładnie wygląda jego bryła i szary kamień. Obok kościoła znajduje się dzwonnica z 1738 roku. Z tablicy dowiedzieliśmy się, że był w tym miejscu Tadeusz Kościuszko.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Dzwonnica

Klasztor cystersów w Jędrzejowie – kościół

Trochę obawialiśmy się, że nie da się wejść do środka, ale na szczęście drzwi były otwarte, a opiekująca się świątynią pani, otworzyła nam kratę i mogliśmy z bliska zobaczyć kaplicę Kadłubka. Później także pokazała nam relikwiarz. Kiedy okazało się, że nikt nie będzie mógł nas oprowadzić po klasztorze, zaprowadziła nas także do podziemi. Jesteśmy naprawdę wdzięczni.

W kościele największe wrażenie zrobiły na nas pięknie odnowione stalle i organy. Stalle pochodzą z 1731 roku i są bogato zdobione. Prawdopodobnie wykonał je mistrz snycerski i jednocześnie zakonnik Benedykt. Organy z kolei były zbudowane w latach 1745-1760. Z jednej strony stoi figura króla Dawida, a z drugiej świętej Cecylii. W kościele odbywają się koncerty organowe.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Wnętrze kościoła
Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Stalle
Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Kaplica błogosławionego Kadłubka
Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Wspaniałe organy
Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Malowidła

Na stropie nawy głównej znajdują się świetnie zachowane freski. Przedstawiają one burgundzkie opactwa, z których wywodzili się zakonnicy przybyli do Jędrzejowa.

Na uwagę zasługuje też wspomniana wcześniej kaplica błogosławionego Wincentego Kadłubka. Została ona dobudowana do nawy bocznej kościoła w 1733 roku. W trumience znajdują się relikwie. Na sklepieniu są freski, na których przedstawiono sceny z życia błogosławionego.

Naszą uwagę zwróciła też malownicza ambona. Obejrzeliśmy wszystkie ołtarze, niektóre z nich zostały już odnowione.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Ambona

Opactwo cystersów w Jędrzejowie – podziemia

Schodząc do podziemi minęliśmy fragment wcześniejszej budowli. Zachowała się romańska ściana kościoła przedcysterskiego z portalem i wieżą. Zwróciliśmy też uwagę na piękny portal prowadzący niegdyś z krużganków do kościoła.  W podziemiach jest dziś przytulna sala kominkowa, w której odbywają spotkania przy świecach.

Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Pozostałość dawnego budynku
Klasztor cystersów w Jędrzejowie
Niedawno odkryte przejście

Nie zobaczyliśmy jedynie klasztornych krużganków i wirydarza. Może innym razem się uda. Ale i tak warto było zjechać z drogi.

Jeśli

chcesz zobaczyć więcej miejsc w Świętokrzyskiem, kup naszą książkę

Świętokrzyskie z przyjemnością
Świętokrzyskie z przyjemnością

chcesz śledzić na bieżąco naszą aktywność, obserwuj naszego Facebooka i Instagrama;

lubisz zwiedzać Polskę, kup nasz ebook, szczegóły znajdziesz w tym wpisie, a gdy klikniesz w obrazek poniżej, przeniesiesz się do naszego sklepu.

Poniższy link jest afiliacyjny, będzie nam miło, gdy z niego skorzystacie.



Booking.com

Od wielu lat zwiedzam i wędruję po Polsce i świecie. Zawsze na własną rękę i na własny rachunek. Polska znajdowała i znajduje szczególne miejsce w moich podróżniczych planach. Mam także wielki sentyment do Hiszpanii, po prostu lubię ten kraj z jego wspaniała kulturą, zabytkami i krajobrazami. Odkąd pamiętam lubiłam poznawać nowe miejsca, zaglądać w tajemnicze zakamarki, podróżować. Ta pasja towarzyszyła mi także w życiu zawodowym, a zdarzyło się w nim wiele.Pisałam o polityce międzynarodowej, ale także o zwiedzaniu Polski i Europy. Dalekie podróże związane z pracą, wizyty w niezwykłych miejscach, takich jak Downing Street 10 czy Pałac Elizejski tylko rozbudziły mój i tak wielki apetyt na poznawanie świata. Po drodze udało mi się napisać przewodnik po Mazowszu, bo Polska zawsze była dla mnie fascynującym miejscem do odkrywania. Od 8 lat prowadzę stronę Podróżniczego Domu Kultury. Piszę, fotografuję i opowiadam w mediach społecznościowych. Pokazuję i opisuję tylko to, co sama widziałam. Patrzę na świat optymistycznie, ale i krytycznie. Nie potrafię żyć bez podróży.

6 komentarzy

  • Wędrowiec

    Nazwę miasta Jędrzejów łączy się także z planami ówczesnych cystersów, dla których budowany właśnie klasztor miał stać się niejako bazą wypraw misyjnych na wschód tzw.drogą św.Andrzeja.
    Istnieje ciekawy portal społeczny historii ziemi jędrzejowskiej andreovia.pl

  • Wędrowiec

    Dzwonnica będzie remontowana w tym roku, więc i prawdziwe dzwony będzie można usłyszeć. Największy z nich to, jak łatwo zgadnąć, „Wincenty”( imię dzwonu nadane na cześć bł.Kadłubka), więc będzie używany „od wielkiego dzwonu”, czyli podczas szczególnych okazji.
    Corocznie w sierpniu odbywają się w kościele cysterskim koncerty, nie tylko organowe. Warto tu zaglądać częściej.

  • Wędrowiec

    W długie jesienne wieczory „Ostatki staropolski” Janusza Roszko i Stefana Bratkowskiego sprawią, że wreszcie da się zrozumieć to, na co się przedtem pobieżnie spoglądało w Jędrzejowie. Książka zdecydowanie wzbogaca ogląd tego miejsca, zapraszając każdego do wędrówki w czasie, a nie tylko w przestrzeni. I ja zapraszam:
    http://www.andreovia.pl/ksiazki/ostatki

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Ta strona używa ciasteczek (cookies), dzięki którym nasz serwis może działać lepiej.Akceptuję Prywatność i polityka cookies